De Kleutervraag; 5 x ‘Waarom?’

Regelmatig heb ik mensen aan mijn bureau die zeggen dat het hun droom is binnenvaartondernemer te worden. Ze willen graag een eigen schip bezitten omdat ze dan volledig eigen baas zijn, in vrijheid kunnen leven, eigen keuzes kunnen maken, of snel veel geld verwachten te verdienen. Ik probeer ze dan bewust een beetje te prikkelen en door te vragen.

Eén van de lastigste vragen die er zijn is de “waarom?”-vraag. Waarom wil je nu zo graag een onderneming starten? Waarom wil je zo graag een eigen binnenvaartschip? Waarom nou echt? Eigenlijk moet je gewoon een beetje gek zijn om in de binnenvaart te willen beginnen. Je dient immers behoorlijk wat kapitaal meenemen wil je met een beetje serieus schip kunnen starten. Je draait lange werkweken die soms onmenselijk zijn, en dan is het rendement op je geïnvesteerd vermogen ook niet altijd zo hoog (alhoewel de bankspaarrente tegenwoordig nog wel te verslaan is). Waarom zou je niet gewoon in loondienst blijven en een net salaris opstrijken? Dan ben je in je vrije torn ook echt vrij en heb je veel minder zorgen aan je hoofd! Wat is dat toch, die zucht naar vrijheid, eigen baas zijn en vooral je eigen schip willen bezitten?

Ik leerde enige tijd terug zelf het concept kennen dat de Japanse uitvinder Sakichi Toyoda (oprichter van het automerk Toyota) ooit had bedacht. Als je écht bij de oorzaak van een probleem of van een persoonlijk motivatie wilt komen, dien je vijf keer de vraag ‘Waarom?’ te stellen. Simpelweg blijven doorvragen dus op de gegeven antwoorden. Dit brengt je langzaam dichterbij de werkelijke drijfveren van een persoon. Vaak echter, blijven de vervolgantwoorden al na een keer of drie steken. Dan krijg je een vertwijfelde blik toegeworpen en besef je dat je nog steeds niet geheel tot de kern bent doorgedrongen. Uit eigen ervaring weet ik dat dit een vrij irritante oefening is, waarbij je enorm wordt geprikkeld om diep in jezelf te graven. Maar het is een belangrijke oefening. Het helpt je enorm om dit super helder voor jezelf te krijgen.

Tip: Huur je 4-jarige zoon, dochter of buurmeisje eens in om jou hiermee te helpen en je gedachte te ordenen. Wie weet verras je jezelf nog wel met de antwoorden die je uiteindelijk, na lang doorvragen van die kleuter geeft.

Robert-Jan Zimmerman
Mercurius Shipping Group